haraktiki.gr Εργαστήριο Χαρακτικής Hλία N. Kουβέλη haraktiki.gr Εργαστήριο Χαρακτικής Hλία N. Kουβέλη
haraktiki.gr Εργαστήριο Χαρακτικής Hλία N. Kουβέλη
Η ΦΩΤΟΦΟΒΗ ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ


 
Ο Δημήτρης Γαλάνης στην εφημερίδα Ελεύθερον Βήμα, στις 13 Ιουνίου 1928, έγραφε:  «Επέρασαν εικοσιπέντε μόλις χρόνια και η φωτογραφία και η ηλιοχαρακτική (héliogravure) εφευρέθηκαν. Έκτοτε το φως κάμνει τις εργασίες στις οποίες οι καλλιτέχναι, επί αιώνας, έβαλαν τόση υπομονή και τόση επιμονή για ν’αφήσουν το ανεκτίμητο το φως να φωλιάσει στο χαρτί μέσα των φύλλων του βιβλίου».
Θα μπορούσε κανείς να αφήσει τη λιθογραφία, τη μεταξοτυπία και τις μικτές τεχνικές εκτός χαρακτικής, αν ερμηνεύσει στην κυριολεξία το χαρακτικό έργο. Θα μπορούσε κάλλιστα να εννοεί τις πλάκες του χαλκού και του ξύλου μόνον, αφού η υδροφιλία και η λιποφιλία, καθώς και η γάζα πολύ απέχουν από τη χάραξη. Όσο δε για το Γνήσιο Χαρακτικό Έργο που συζητάμε σήμερα (με το «Γ» κεφαλαίο) αν το αντιστρέψουμε και πούμε: το Πλαστό Ζωγραφικό ΄Εργο, έχουμε να κάνουμε με ένα έργο που είναι πλαστό, παραμένει όμως ζωγραφικό. Καταλαβαίνει κανείς έτσι ότι η γνησιότητα στη χαρακτική δεν αφορά την πλαστογραφία, μα την τεχνική. Τα ξύλα και τα μέταλλα αποτελούν το μέσον, όταν μας φέρνουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα, το τύπωμα. Τα τυπώματα είναι μια ευρύτερη έννοια και εκεί δεν υπάρχουν πλαστές ή γνήσιες τεχνικές· υπάρχουν παλιότερες και σύγχρονες.

Σήμερα στις σχολές χαρακτικής, και στην Ελλάδα, διδάσκονται τεχνικές φωτοχαρακτικής (επαρκώς ή όχι), που σίγουρα δεν έχουν στόχους να δημιουργήσουν στρατιές ανέργων. Στην ανεπάρκεια των τεχνικών γνώσεων των μεταπρατών, των μελετητών και των αγοραστών της χαρακτικής έχουν συμβάλει οι αφοριστικές διακηρύξεις του παρελθόντος, δημιουργώντας πολλούς ημιμαθείς, στενεύοντας τον τόπο της χαρακτικής.

Ένας από τους στόχους αυτής της συνεχούς οριοθέτησης προς τη γνησιότητα είναι η προστασία του τελικού αποδέκτη, που ως ανυποψίαστος αγοραστής πέφτει συχνά θύμα του αθέμιτου ανταγωνισμού και παραπλανάται από την ψευδή πιστοποίηση ποιότητας του αντικειμένου - μια οριοθέτηση που συνεχώς μεταβάλλει τα όριά της.

Και ενώ στην πραγματικότητα η συλλογική αναζήτηση θα έπρεπε να έχει στραφεί σε μάχιμες αναζητήσεις ως προς την εικόνα, διαπραγματεύεται την αυτοτέλεια της χαρακτικής ως έκφρασης και ως θέματος ημερίδας.

Κατά συνέπεια, δημιουργείται η ανάγκη της διεύρυνσης: της έννοιας Γνήσιο Χαρακτικό Έργο, πέρα από τη χάραξη στα τυπώματα, αναφέροντας τα πράγματα με το όνομά τους. Και αυτό θα ήταν αρκετό να προστατεύσει όλους όσους ασχολούνται με τη χαρακτική, από πλάνες που αφορούν στην τεχνική.

Απαραίτητη λοιπόν η δημιουργία κοινού οργάνου μελέτης τόπου στις έννοιες, ορολογίες και φράσεις των τυπωμάτων. Προς την κατεύθυνση αυτή ας εργαστούν οι θεσμικοί φορείς της χαρακτικής στην Ελλάδα.

                                                                       

                                                                        Εργαστήριο Χαρακτικής

                                                                          ΗΛΙΑ Ν. ΚΟΥΒΕΛΗ

« Επιστροφή